NGUỒN:
Biệt đội giúp lễ đánh dấu mình bằng tiếng gọi
Khi cầm cuốn "Biệt đội giúp lễ" trên tay, chắc hẳn nhiều người sẽ được trò chuyện với bao hình ảnh từ tận thời gian thuở ấy, ký ức dập dềnh với n cung bậc cảm xúc, tròng trành trên từng bến bờ thời gian.
Vừa mặc xong bộ áo giúp lễ còn thơm mùi giấy, cả biệt đội gồm: Đạt điên, Thăng còm, Thành xoăn, Thiên giáo sư, Phong và cu Tũn cùng dắt theo con Nâu, tung tăng, nhảy nhót, chí chóe suốt dọc đường bưu điện, rồi neo đậu uỳnh một phát trên bậc thềm nhà Tủ sách Nước Mặn, bằng những tiếng chuông điện thoại dồn dập của người bưu tá, đúng ngày có đức Tân Giáo hoàng Leo XIV, và qua đường vận chuyển "nhanh như vận tốc ánh sáng", đã đến nhà mình đúng kinh chiều I của ngày lễ Chúa Chiên Lành. Cụm từ nhanh như vận tốc ánh sáng, là lời ví von của tác giả Kim Thoa, khi mà Chị cùng nhóm giúp lễ trong xóm, kèm theo bầy chó và đàn mèo cùng đứng nép bên thành tường bao cổng nhà, cả ngày và đêm không dám khóa, cùng chung dáng đứng hươu cao cổ hóng sách.
Một yếu tố trong ngày cầu cho ơn Thiên triệu là lắng nghe và đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa. Thì "biệt đội giúp lễ", sau tiếng gọi đầu tiên của cha xứ, đã đánh dấu mình bằng ơn gọi lễ sinh, với bộ áo đặc biệt và giúp lễ trong Thánh lễ. Và yếu tố thứ hai là hình ảnh của một cha xứ thật ấn tượng, mục tử nhân hiền của đám biệt đội giúp lễ nghịch như quỷ sứ, làm cho cha bao phen cười khổ, nhưng luôn yêu thương và dạy dỗ hết lòng.
Hình ảnh đội giúp lễ không xa lạ gì với mỗi tín hữu Công giáo, vì nhiều người trong chúng ta cũng đã từng là lễ sinh (có giáo xứ các em nam nữ đều được giúp lễ), được làm bạn, giao tiếp với lễ sinh, và bây giờ là bố mẹ, là cha xứ, thầy sơ trợ úy phụ trách lễ sinh. Tác giả nhìn hình ảnh con trai duy nhất của mình và các cháu giúp lễ trong xứ không chỉ bằng con mắt hình ảnh, nhưng là con mắt của ngôn ngữ đa phương thức. Từ hình ảnh quen thuộc của các em giúp lễ, tác giả đã dùng thủ pháp "gợi lạ điều quen thuộc" (Defamilliarization), tức là thủ pháp từ lý thuyết của Viktor Shklovsky (Nga). Với khả năng chuyên viết truyện thiếu nhi, tác giả đã khiến sự việc, hình ảnh đời thường hiện ra lạ lẫm, như thể lần đầu được nhìn thấy một cách mới tinh tình tình. Với 26 chương, chương nào cũng cuốn không muốn gấp sách lại, dù mình đã đọc lúc còn bản thảo. Và hẳn mỗi độc giả, khi nhìn, đọc "Biệt đội giúp lễ" này, cũng sẽ nhìn được cái bình thường hàng ngày bằng một con mắt khác, sâu hơn, đa tầng hơn. Ấy nhưng trước khi đạt được cái nhìn vậy, chúng ta phải chìm trong những trận cười đau cả bụng với những trò "khó thế mà chúng nó cũng nghĩ ra" của đội giúp lễ. Cũng có khi độc giả tưởng như bị mắc kẹt trong "góc nhìn bí mật", hay được trợ giúp bằng những "tuyến sinh lực" (những cụm từ trong thủ pháp của biên kịch), mà nhân vật như bị dồn đến chân tường.
Câu chuyện về cha xứ - nhân vật mà tác giả cố ý không để tên riêng với biệt đội giúp lễ có một kết thúc, mà, phải ai cầm trên tay cuốn này đọc đến hết mới ngỡ ngàng nhận ra. Ấy thế, tác giả cũng không chiếm hết phần suy tư của độc giả, mà lại tiếp tục dùng thủ pháp "chừa chỗ cho người đọc suy gẫm" trong lăng kính từng trang tuổi thơ được vẽ bằng nụ cười đức tin.
Trở về trang bìa, chúng ta thấy hình ảnh cha xứ và biệt đội giúp lễ, nếu theo ngôn ngữ bố cục hình ảnh thì thật ý nghĩa. Những đôi mắt không nhìn về bên trái, vì nó là quá khứ, cũng không nhìn về bên phải, vì nó là tương lai. Cả bức tranh không nằm chót vót trên đỉnh bìa, vì nó là thế giới khái niệm, cũng không nằm lẹt đẹt dưới đáy, vì nó là ánh nhìn cụ thể quá. Nhưng các mắt nhìn thẳng về trước một cách nghệ thuật, là cái nhìn của thực tại, những đôi mắt đang nhìn về phía ống kính, mà ống kính ấy là mỗi chúng ta.
Những ai cần mua sách này?
Những cha mẹ đang có con trai con gái đã, đang, sẽ giúp lễ, nói chung là độ tuổi thiếu nhi, mà điều kỳ tài của Thiên Chúa đã khéo chọn những thợ gặt trong đội tuyển giúp lễ và thiếu nhi này đấy.
Các cha xứ, cha phó, các thầy các sơ trợ úy phụ trách thiếu nhi, các trưởng đoàn TNTT, các huynh dự trưởng giúp các em thiếu nhi, kèm nhóm giúp lễ, khi mà phải chìm những trận dở khóc dở cười vì các em đã gây ra.
Và cuối cùng là tất cả mọi người nên chạm đến tác phẩm văn học đậm chất Công giáo, với giá bìa chỉ 65.000 khi mua tại https://tusachnuocman.com/san-pham/biet-doi-giup-le, https://ducbahoabinhbooks-osp.com/biet-doi-giup-le, như góp phần trong việc loan báo Tin mừng.
【Xuân Cát OP】
