"Tử đạo" trong đời tu

Quang X Nguyen

"TỬ ĐẠO" TRONG ĐỜI TU

ảnh minh họa

Chỉ hơn một tuần nay, tin tức bên nhà tập cứ vọng qua nhà khấn của anh thầy: “T về hôm qua”, “H bị đuổi rồi anh ơi!”, “T vừa về khi sáng anh ạ”, “L đã xin về đời”, “Em đang dàn xếp với mẹ”,…Những tâm sự nặng nề, những tin tức bùi ngùi tiếc nuối,…Đi tu chẳng bao giờ là dễ cả, đúng không em?

***

Hôm nay lễ nhớ thánh Micael Hy, vì là lễ nhớ tự do nên không nêu lên trong thánh lễ, ít ai biết đến ngài. Nhưng mình thì nhớ, vì gần 10 năm nay tôi đều gọi ngài là Bác Hy. Chiều chiều trước giờ nguyện gẫm tối tôi hay đi dạo ở hiên kiệu và đi ngang tượng của ngài. Hiên kiệu là nơi tịch mịch linh thiêng mà tôi thường đến, và ở đó, tượng Thánh Tâm, tượng thánh Hy đã ghi dấu những tâm trạng khó quên cũng những chặng đường ơn gọi của tôi.

Giữa biết bao con đường có thể chọn, tại sao phải là đi tu? Tại sao không phải là đi vào đại học Sư phạm văn mà mình từng ao ước? Tại sao không phải là ngành nhiếp ảnh mà mình đã gởi hồ sơ đăng ký? Phân vân về chính chọn lựa của mình là một tâm trạng ngột ngạt, thật đấy! Đời tu bắt đầu từ những ước muốn nhưng lại tiếp diễn bằng những niềm tin. Ước muốn tu không đủ để ta bền đổ, cảm tính sẽ thay đổi nhưng ơn gọi thì không thể đổi thay theo cảm tính. Vì thế thời gian qua đi là lúc tôi luyện ước muốn và củng cố niềm tin để đi đến xác tín về ơn gọi.

“Chú” T tu gần 2 năm trong bậc Thỉnh sinh, rồi trước khi mặt áo dòng chú em xin về. Thời gian Thỉnh sinh thật đơn giản trong nếp sống, chỉ gọi là làm quen với đời tu mà thôi, nhưng tinh thần của giai đoạn Thỉnh sinh lại không đơn giản chút nào, đó là khoảng thời gian nhiều băn khoăn về ơn gọi, nhiều giằng co chọn lựa khi thấy mấy đứa bạn cùng tuổi đang tung tăng giữa đời với thời sinh viện đại học.

Thời Tập sinh, ôi cái thời hay được gọi là Thiên Thần Áo Trắng, áo dòng khoác vào mình và lên bậc Tập sinh, áo dòng trắng tinh nhưng cũng thấm đầy “máu”. Máu của chiến đấu thiêng liêng, máu của hiến tế linh hồn…Chủ chốt của giai đoạn tập sinh là đời sống thiêng liêng, ở đó em tập sinh phải dùng các phương pháp tu luyện để gột rửa bản thân và tìm sự tương giao với Thiên Chúa. Giai đoạn Tập sinh đặt nền tảng cho cuộc đời dâng hiến, dường như mọi trải nghiệm tâm linh nền tảng đều diễn ra trong giai đoạn này. Ấy thế mà H được chuyển hướng ơn gọi…vì không phù hợp. Đời tu không chỉ là tâm linh, nó còn là đời sống cộng tu giữa mọi người, vì thế đời sống thiêng liêng không phải là lý chứng duy nhất để biện giải cho ơn gọi. Tất yếu, đời sống thiêng liêng phải được biểu lộ ra cuộc sống bằng sự vâng phục, hy sinh, bác ái,…H được cho về vì những lý do cộng đoàn mà xem ra em chưa đáp ứng đủ.

Mình đã suy nghĩ bao nhiêu đó dưới những vòng cung hiên kiệu, Thỉnh sinh và Tập sinh trôi qua trong những suy nghĩ ngập tràn và hàng ngàn những giằng co dao động…Các em Thỉnh sinh và Tập sinh bây giờ cũng sẽ phải qua những suy nghĩ đó và mỗi người lại có những chiến đấu riêng, họ đang tử đạo hằng ngày, sự tử đạo không đổ máu…tử đạo trắng đấy bạn à!

Khấn lần đầu, gọi là Khấn tạm, gọi là “tạm” nên có người lại nghĩ chỉ cần sống tạm tạm thôi! Ồ, không đâu! Khấn tạm là giai đoạn cực kỳ năng động, năng động của tuổi trẻ, lúc ấy mình chỉ mới 22 tuổi! Năng động của giai đoạn khấn tạm là năng động thực hành lời khấn! Tuyên khấn là lúc chính thức mang vào mình trọng trách, phải họa lại cuộc đời Chúa Giesu trong cuộc sống của mình bằng những thực hành lời khấn… Cũng giai đoạn khấn tạm này nhà dòng để cho tu sĩ trẻ tiếp xúc với nhiều thử thách nhằm rèn luyện và thanh lọc ơn gọi. Rất nhiều ơn gọi ra đi trong giai đoạn khấn tạm này. Nếu tập sinh là giai đoạn tập dợt thì khấn tạm là lúc thực tập. Những gì được học sẽ được thực hành…ra chiến trường nào tu sĩ trẻ! Tu sĩ sẽ thực hành sự chiêm niệm ngay giữa hoạt động, tu sĩ sẽ tìm cách trưởng thành và bồi đắp cho bản thân từ tri thức đến nhân cách và tâm linh. Cái cam go của tu sĩ giai đoạn khấn tạm là chiến đấu với tình cảm của mình, vừa là những tình cảm cũ và những tình cảm mới phát sinh. Nhiều tu sĩ trẻ bắt đầu ra trận và không bao giờ trở lại, chiếc tàu ơn gọi được chuyển đường ray và đi sang con đường khác…Có quá nhiều chọn lựa và xem ra tận hiến trong ơn gọi lại là con đường không mấy khôn ngoan! Các em khấn tạm ra rất nhiều…

Còn có thể trở về dòng sau 2 năm học ở Sài Gòn hoa lệ, tôi xem đó là ngày mới bắt đầu tu. Tôi từng nghĩ mình sẽ không thể trở về nữa, tôi từng nghĩ đan viện không còn là nơi tuyệt vời nhất của mình, tôi từng nghĩ đi tu chỉ là giai đoạn tạm thời và tôi phải đi tới trên con đường khác. Những ngày đầu tháng 6, sáu anh em chúng tôi đùm túm từ trụ sở về nhà dòng, tôi cười tủm tỉm và nhớ lại ngày đầu tiên vào Tập viện…À, thì còn tu nữa…Mấy “anh bạn” khấn tạm của tôi, “tụi nó” bằng tuổi hoặc nhỏ hơn tôi vài tuổi thôi, tụi nó đang gánh gồng và chiến đấu nhiều lắm: tiếng gọi của tình cảm, mặc cảm với bạn bè, ray rứt với gia đình, chán chường kinh phụng vụ,…có hàng trăm lý do làm nền cho chọn lựa ơn gọi…Chúng nó đang tử đạo kia kìa…

Thánh Athanasius có thuật ngữ “tử đạo hằng ngày” để diễn tả những chiến đấu thiêng liêng, thánh Cypriano thì có từ “tử đạo trắng” để nói đến gian khó của cuộc sống tu trì, tựu trung là những “tử đạo tinh thần” (martyrium spirituale)…Bao nhiêu em đã ra về, bao nhiêu em còn ở lại, các em tiếp tục chiến đấu bằng hùng tâm dũng chí của mình để làm gì? Mục đích của chúng ta là đi tìm Thiên Chúa. Chúng ta chiến đấu với chính mình, chúng ta giáp mặt tất cả những yếu đuối của bản thân, và chính chúng ta phải hạ gục chính mình. Chúng ta chiến đấu để thanh luyện bản thân và xây dựng con người mới trong Chúa Giesu. Đổ máu, đau đớn, vô cùng đau đớn và mệt nhọc…đó là cuộc chiến của chúng ta…Cuộc sống không bao giờ là dễ dàng và đời tu cũng không nhẹ nhàng như người khác nghĩ…nhưng trong thử thách chúng ta vẫn luôn có những niềm vui, vì “vị thánh buồn là vị thánh đáng buồn”, đúng vậy á. Chúng ta vui vì những cố gắng của mình, đôi khi chỉ đơn giản là có thể kiên trì tiếp tục.

Em thấy rồi đó, bao nhiêu người trước em và ngay trong lớp em, họ đã bỏ cuộc. Có thể đó là đúng đắng, có thể đó là ơn gọi thật sự của họ, nhưng suy cho cùng thì từ bỏ ơn gọi, từ bỏ những xác tín của mình,…là sự thất bại em à. Ơn gọi chỉ thật sự là ơn gọi khi đã qua những thử thách, ơn gọi phải chứng minh được hiệu quả sau những bảo tố kinh hoàng. Nếu đời tu chỉ là an phận và bập bềnh trôi lững lờ qua ngày thì đó không phải con đường hẹp Nước Trời. Nếu đời tu chỉ hoàn toàn là êm dịu thì xem ra đó không phải con đường lên Calve mà Chúa Giesu đã từng đi. Và chắc hẳn “Một bước nhỏ giữa những giới hạn lớn của con người, làm đẹp lòng Chúa hơn là một cuộc sống đúng đắn bên ngoài êm ả trôi qua từng ngày mà không phải đối mặt với những khó khăn đáng kể nào”, như Đức thánh cha Phanxico nói.

***

Từng viên gạch, từng gốc cây, ghế đá ở hiên kiệu thấm đẫm những suy nghĩ và tâm tình của tôi…Tôi tiếp tục đi dưới hiên kiệu, đi ngang tượng Thánh Tâm và Thánh Hy cúi đầu kính bái: “Bác Hy cầu cho con…con cũng tử đạo hằng ngày, cuộc tử đạo trắng mà đời con đã tình nguyện bước vào”.

Martin OCist 

Chiều mưa đan viện 22.05.2019