[Sự kiện] Thuyết trình khoa học: dịch Thần Khúc của Dante -từ chú giải văn bản đến diễn giải văn chương

Xuân Tân Phong
Trong phần thuyết trình, diễn giả nhấn mạnh hệ thống chú giải văn bản như một công cụ thiết yếu để kiến tạo bối cảnh văn hóa, lịch sử cho độc giả, từ đó đảm bảo sự diễn giải học thuật. Cũng trong phần thuyết trình, dịch giả đã phân tích thực nghiệm một số trích đoạn kinh điển, làm rõ chiến lược dịch thuật đã được áp dụng để đảm bảo tính hàn lâm và chuyển tải được sắc thái thi ca của Dante. NGUỒN:


TỔNG KẾT SỰ KIỆN THUYẾT TRÌNH KHOA HỌC:
DỊCH THẦN KHÚC CỦA DANTE
TỪ CHÚ GIẢI VĂN BẢN ĐẾN DIỄN GIẢI VĂN CHƯƠNG


Ngày 01.12.2025, tại Giảng đường G104, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) đã diễn ra buổi thuyết trình khoa học: Dịch Thần khúc của Dante: từ chú giải văn bản đến diễn giải văn chương.


Buổi thuyết trình khoa học diễn ra dưới sự điều phối của TS. Nguyễn Thị Thu Thuỷ. Cô Nguyễn Thị Thu Thuỷ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu và tiếp cận các tác phẩm kinh điển trong chương trình đào tạo văn học, đồng thời xem đây là cơ hội quý báu để sinh viên được trực tiếp thụ huấn kinh nghiệm từ các dịch giả và các nhà nghiên cứu uy tín.

Mở đầu, TS.Nguyễn Thị Thu Thuỷ giới thiệu diễn giả, người bình luận và các nhà nghiên cứu đã tới buổi thuyết trình khoa học.

Diễn giả của buổi thuyết trình là dịch giả Đình Chẩn, tác giả bản dịch Thần khúc xuất bản năm 2023. Dịch giả đã có quá trình học tập và nghiên cứu chuyên sâu tại Italia, đã công bố nhiều ấn phẩm dịch thuật. Người bình luận khoa học là cô Nguyễn Thuỳ Linh, giảng viên môn Văn học Châu Âu, Khoa Văn học, Trường Đại học KHXH&NV.


Sự kiện trân trọng được đón tiếp thầy Trần Hinh, PGS.TS Phạm Xuân Thạch, thầy Nguyễn Thanh Diên, cô Lê Thị Tuân - Giảng viên Khoa Văn học cùng nhà nghiên cứu Phụng Thiên. Sự kiện có sự hiện diện đông đảo của các bạn sinh viên quan tâm tới tham dự.

Trong nội dung thuyết trình, dịch giả Đình Chẩn đã thuyết trình các khía cạnh cốt lõi của quá trình chuyển ngữ một tác phẩm kinh điển có quy mô đồ sộ như Thần khúc. Diễn giả đã đề cập lý do lựa chọn dịch thuật Thần khúc của Dante Alighieri, phân tích những thuận lợi, đặc biệt là những khó khăn trong quá trình dịch thuật, liên quan đến tính đa tầng ý nghĩa và cấu trúc phức tạp của nguyên tác. Trong phần thuyết trình, diễn giả nhấn mạnh hệ thống chú giải văn bản như một công cụ thiết yếu để kiến tạo bối cảnh văn hóa, lịch sử cho độc giả, từ đó đảm bảo sự diễn giải học thuật. Cũng trong phần thuyết trình, dịch giả đã phân tích thực nghiệm một số trích đoạn kinh điển, làm rõ chiến lược dịch thuật đã được áp dụng để đảm bảo tính hàn lâm và chuyển tải được sắc thái thi ca của Dante.


Tiếp nối phần thuyết trình, các các nhà nghiên cứu và các bạn sinh viên đã tham gia thảo luận, đặt câu hỏi cho diễn giả. PGS.TS Phạm Xuân Thạch (Trường Đại học Khoa học liên ngành và Nghệ thuật), GVC. Trần Hinh, Thầy Nguyễn Thanh Diên, Cô Lê Thị Tuân, cô Nguyễn Thuỳ Linh đã đặt ra những câu hỏi chuyên sâu về thể loại của Thần khúc và sự lựa chọn phong cách dịch thuật; thảo luận về các dữ liệu lịch sử, thần học và văn hóa thời đại Dante, thảo luận về hệ thống biểu tượng cổ mẫu trong Thần khúc, những vấn đề đặt ra giữa tri thức văn chương và nghệ thuật thời Trung cổ và Phục hưng. Các bạn sinh viên tham dự đã đặt câu hỏi về hệ thống chú thích và những nội dung đa tầng của tác phẩm Thần khúc.

Tổng kết về buổi thuyết trình, TS. Nguyễn Thị Thu Thuỷ gửi lời cảm ơn đến dịch giả Đình Chẩn, các thầy cô và các em sinh viên đã tới tham dự. Buổi thuyết trình khoa học đã kiến tạo một không gian thảo luận học thuật, giúp tác phẩm kinh điển được soi chiếu đa chiều từ góc nhìn thực tiễn của dịch giả thông qua kỹ thuật chuyển ngữ và chú giải đến góc nhìn phân tích của các nhà nghiên cứu. Sự kiện gợi mở những tiếp nối cho việc nghiên cứu các tác phẩm văn học kinh điển, đặc biệt là những tác phẩm có giá trị kiến tạo nền tảng cho văn học thế giới.

x. Khoa Văn học, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG Hà Nội